Δεν είναι όλες οι πολεμικές τέχνες κατάλληλες για παιδιά όλων των ηλικιών. Κάποιες από αυτές καταπονούν πολύ το μυϊκό και σκελετικό σύστημα του παιδιού σε βαθμό που μπορεί να προκαλέσουν αναστολή της ανάπτυξης και σοβαρές κακώσεις. Από τις πλέον δημοφιλής και ασφαλείς πολεμικές τέχνες πάντως είναι το Τάε Κβον Ντο (Tae Kwon Do), το Καράτε και το Τζούντο (Judo). Ιδιαιτέρως το Τζούντο δίνει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα εξαιρετικά μεγάλη φυσική δύναμη και ευλυγισία στο παιδί και είναι κατάλληλο για αγόρια και κορίτσια ηλικίας από 5 ετών και άνω.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις ικανότητες του δασκάλου τόσο σε επίπεδο πολεμικής τέχνης όσο και σε παιδαγωγικό επίπεδο. Δεν είναι δύσκολο ο λάθος δάσκαλος να εμφυσήσει στο παιδί έννοιες όπως η βία και ο ανταγωνισμός με πολύ επώδυνα συμπτώματα στην ψυχική αλλά και στην σωματική του υγεία.
Με την σωστή καθοδήγηση, οι πολεμικές τέχνες:
- θα βοηθήσουν το παιδί να αναπτύξει πνεύμα συνεργασίας με τους συναθλητές του
- θα του δώσουν γερό, αθλητικό σώμα
- θα αμβλύνουν τις αισθήσεις του ώστε να έχει διαρκώς αίσθηση του περιβάλλοντος και να είναι περισσότερο ασφαλές
- βελτιώνουν την ταχύτητα αντίδρασης
Όσο μεγαλώνει το παιδί ενδέχεται να μεταπηδά από την μία πολεμική τέχνη (μαχητικό άθλημα) στην άλλη, μέχρι να βρει αυτήν που του ταιριάζει περισσότερο, ανάλογα με την ηλικία του, το φύλο του και τις ανάγκες του. Πολλές φορές η επιλογή ακολουθεί την τάση της εποχής ή είναι απλά επιλογή των γονιών. Μεγαλώνοντας, θα αποφασίσει από μόνο του αν θα συνεχίσει και αν ναι, αν θα ακολουθήσει τον δρόμο της μαχητικής άθλησης ή θα επιλέξει να κάνει κάτι καθαρά πολεμικού χαρακτήρα, όπως το Combatives.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ;
Είναι δύσκολο να δώσει κάποιος οριστική απάντηση στο ερώτημα «ποια είναι η καλύτερη πολεμική τέχνη για παιδιά» χωρίς να αποσαφηνίσει πρώτα τί είναι κατάλληλο για τα παιδία και τί ενδεχομένως ακατάλληλο. Όταν αναφερόμαστε σε πολεμικές τέχνες για μικρά παιδιά, πρέπει να γνωρίζουμε ότι πολλοί γονείς, αν και θέλουν να παιδιά τους να γνωρίζουν κάποια πολεμική τέχνη, αντιτίθενται έντονα στην διαδικασία εκμάθησης, πιστεύοντας ότι είναι αρκετά «βάρβαρη» και επιζήμια για την σωματική υγεία του παιδιού τους. Οι φόβοι τους δεν είναι τελείως αβάσιμοι, αν δεν τηρηθούν κάποιες προφυλάξεις και αν δεν γίνουν εξ’ αρχής οι σωστές επιλογές. Στο σημείο αυτό πρέπει να κάνουμε τον παρακάτω διαχωρισμό:
- ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 3 ΕΤΩΝ
- ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 4 ΕΤΩΝ
- ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 5 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΩ
Στις πρώτες δύο περιπτώσεις, όταν μιλάμε για παιδιά 3-4 ετών, δεν μιλάμε ουσιαστικά για την εκμάθηση κάποιας πολεμικής τέχνης. Άλλωστε, δεν υπάρχουν παιδικές πολεμικές τέχνες για τέτοιες ηλικίες και δεν υπάρχει και λόγος. Αυτό που μπορεί να μάθει ένα παιδί αυτής της ηλικίας είναι να εστιάζει την προσοχή του στην τάξη, να συμμετέχει, να δουλεύει σωστά το σώμα του και να αποκτάει σωστή κινητικότητα, να αγαπάει την γυμναστική και φυσικά να μάθει οδηγίες για το πώς θα προστατεύεται στο σχολείο (anti-bullying), αν η σχολή παρέχει τέτοια δυνατότητα.
Απαντώντας πρώτα, λοιπόν, στο ερώτημα πολλών γονιών «ποιά είναι η κατάλληλη ηλικία για πολεμικές τέχνες για παιδιά», θα πούμε ότι αυτή είναι από 5 ετών και πάνω. Οι σχολές πολεμικών τεχνών έχουν πολλά να διδάξουν στα παιδιά και κυρίως την πειθαρχία, που συχνά λείπει από πολλά σπίτια και δεν διδάσκεται ούτε στα σχολεία.
Όσο για την επιλογή πολεμικής τέχνης για το παιδί, υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί. Αυτοί έχουν να κάνουν με την σωματική διάπλαση του παιδιού σε μικρή ηλικία και με το γεγονός ότι ο σκελετός και το μυϊκό του σύστημα ακόμα σχηματίζονται. Πρέπει, δηλαδή, να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε το σώμα του παιδιού να μην υποστεί κακώσεις που θα αναστείλουν την ανάπτυξή του ή θα αφήσουν μόνιμες βλάβες. Για τον λόγο αυτό, κάποιες από τις υπάρχουσες πολεμικές τέχνες κρίνονται απαγορευτικές για τα μικρά παιδιά (πυγμαχία, αϊκίντο, ζίου ζίτσου …) και επιτρέπονται μόνο από μια ηλικία και πέρα. Προτείνεται η συμβουλή υπεύθυνου ορθοπεδικού σε κάθε περίπτωση.
Και για να απαντήσουμε στο αρχικό ερώτημα, οι πολεμικές τέχνες που θεωρούνται οι πλέον κατάλληλες για παιδιά είναι το Καράτε και το Τζούντο (Judo). Δεν υπάρχει ειδική πολεμική τέχνη για κορίτσια και για αγόρια, αν και τα αγόρια κάνουν ευρύτερη επιλογή. Δεν είναι, για παράδειγμα, και πολύ συνηθισμένο να δούμε πολλές αθλήτριες της πυγμαχίας, αν και ήδη έχουν αρχίσει να εμφανίζονται αρκετές, σε αντίθεση με τις προηγούμενες δεκαετίες. Παραμένει γεγονός ότι για την μέση Ελληνική οικογένεια, κάποιες επιλογές θα ακούγονταν άκρως περίεργες για την κόρη τους και πολύ φυσιολογικές για τον γιο τους.
ΣΧΟΛΕΣ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ
Στην Ελλάδα, υπάρχουν πολλές σχολές πολεμικών τεχνών για παιδιά που συνήθως έχουν και τμήματα εφήβων και ενηλίκων. Βρίσκονται σε διάφορα σημεία της χώρας, στην πλειοψηφία τους όμως συγκεντρώνονται στα μεγάλα αστικά κέντρα. Οι περισσότερες σχολές πολεμικών τεχνών για παιδιά βρίσκονται στην Αθήνα και στα γύρω προάστια. Αυτό είναι λογικό αφού η βία συγκεντρώνεται κατά κανόνα στις πόλεις και οι γονείς είναι καλά ενημερωμένοι για το γεγονός αυτό, θέλοντας να προετοιμάσουν κατάλληλα τα παιδιά τους από μικρή ηλικία.
Η επιλογή σωστής σχολής δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αν και οι περισσότεροι γονείς επιλέγουν την κοντινότερη σχολή, συστήνεται μεγαλύτερη προσοχή και μελέτη στην επιλογή του κατάλληλου προπονητή που θα προστατεύσει το παιδί και θα το εμπνεύσει να συνεχίσει, δίνοντάς του σωστή καθοδήγηση.