Μια σύντομη μελέτη της ιστορίας του Combatives μας δείχνει ότι δημιουργήθηκε από την ανάγκη να σωθούν οι ζωές αστυνομικών στην Σαγκάη από το 1915, που ήταν η πιο βίαια πόλη του κόσμου. (Από το 1915 και πέρα στις ΗΠΑ στο Σικάγο και στη Νέα Υόρκη, υπήρχαν την ίδια εποχή, οι Τομ Ντένισον, Τζόννι Τόριο, Αλ Καπόνε, Ντατς Σουλτς, Λάκι Λουτσιάνο κλπ. Ονόματα συνόνυμα με την βία και παρά ταύτα, δεν θεωρούταν οι πιο βίαιες πόλεις του κόσμου. Συνεπώς, καταλαβαίνουμε και το «ειδικό βάρος» του τίτλου της Σαγκάη.)
Η αρχική του ονομασία ήταν Defendu. Κατά την διάρκεια του πολέμου προστέθηκαν κάποιες εξαιρετικά βίαιες και θανατηφόρες τεχνικές και ονομάστηκε Fairbairn system, ενώ κατόπιν την λήξη του Β’ ΠΠ, πήρε την τελική του ονομασία Combatives.
Ο ίδιος ο Fairbairn (Φέρμπερν) και κάποιοι σύγχρονοι υποστηρικτές του συστήματος και της φιλοσοφίας του Combatives, θεωρούσαν ότι το σύστημα είναι καθαρά Δυτικό. Τα δεδομένα όμως δείχνουν άλλα καθιστώντας αυτή την άποψη ιστορικά ανακριβής και μάλλον αποσκοπούσε αλλού. Οι λόγοι ποικίλουν και ένας από αυτούς πιθανά να είναι ότι ο Φέρμπερν (Fairbairn) μπορεί να υποστήριζε αυτή τη θέση ώστε να δώσει έμφαση στην μοναδικότητα της προσωπικής του συμβολής. Αλλά είναι προφανές ότι το σύστημα έχει κυρίως ασιατικές ρίζες. Έχοντας ο ίδιος μαθητεύσει σε βάθος με τους καλύτερους δασκάλους ασιατικών συστημάτων της εποχής για σχεδόν δύο δεκαετίες, σίγουρα επηρεάστηκε σημαντικά βάζοντας ασιατικά στοιχεία στο νεοϊδρυθέν σύστημά του.
Παρά ταύτα, για να είμαστε όμως τίμιοι και ιστορικά ακριβείς, είναι σημαντικό να υποδείξουμε ότι όσες τεχνικές θεωρούνται ασιατικής προέλευσης, βρίσκονται σχεδόν πανομοιότυπες και σε ευρωπαϊκά μεσαιωνικά συστήματα, σε έγγραφα που χρονολογούνται καταγεγραμμένες από το 1450. Όμως αυτές οι τεχνικές έπεσαν στην αφάνεια μετά τους πολέμους του Ναπολέοντα, όπου η πραγματική αξία του πυροβολικού είχε αποδειχθεί από την στρατηγική του αυτοκράτορα. Υπάρχει ένα τεράστιο κενό μεταξύ του τέλους εκείνης της εποχής μέχρι την επανεμφάνιση τεχνικών που ήταν σχεδόν πανομοιότυπες με τις ευρωπαϊκές.
Αυτή η επανεμφάνιση έλαβε μέρος το 1900 με την σύσταση του Bartitsu (Μπαρτίτσου) από τον Ουίλιαμ Μπάρτον Ράιτ (William Barton-Wright). Το Μπαρτίτσου (Bartitsu) είναι ένα μείγμα του Ιαπωνικού Τζού Τζούτσου / Τζού Τζίτσου / Ζίου Ζίτσου (Ju Jutsu / Ju Jitsu / Jiu Jitsu), της Πυγμαχίας, της Ξιφασκίας, του Γαλλικού Savate (Σαβάτ), της Πάλης, του Μπαστουνιού (Cane du Combat) και από ότι φαίνεται και του stiletto (Στιλέτο). Είχε σκοπό να κάνει τους πολίτες ικανούς στην τέχνη της αυτοάμυνας.
Εφαρμογή Combatives σε αστικό περιβάλλον
Ο William Ewart Fairbairn και ο Eric Anthony Sykes είναι οι κύριοι αναγνωρισμένοι δημιουργοί του σημερινού Combatives. Και οι δύο δοκίμασαν αυτό το σύστημα (μεθοδολογία, διδασκαλία και εφαρμογή) στη πρώιμη μορφή του εκτεταμένα σε πραγματικές και εξουθενωτικές συνθήκες με απειλή κατά της ζωής τους. Οι πρώτες δοκιμές έγιναν σε αστικό περιβάλλον στην Σαγκάη (Shanghai), την βιαιότερη πόλη του κόσμου για την εποχή εκείνη (1915). Αυτό το έκαναν για να σιγουρευτούν ότι οι μέθοδοι και οι τεχνικές τους θα λειτουργούσαν χωρίς αποτυχία. Το αποτέλεσμα που δημιουργήθηκε ήταν ένα άοπλο και ένοπλο σύστημα μάχης σώμα-με-σώμα, το οποίο ήταν εύκολο να μαθευτεί και να χρησιμοποιηθεί σε μικρό χρονικό διάστημα.
Επειδή το Defendu (αργότερα Combatives) προοριζόταν για αστυνομική χρήση, το μεγαλύτερο μέρος του ήταν αφιερωμένο στην άμυνα, στον έλεγχο και στον περιορισμό κινήσεων ώστε να μπορούν να υποτάσσονται (ώστε να συλληφθούν) οι επιθετικοί ύποπτοι. Το σύστημα όμως περιείχε και μια σειρά από «βαρύτερες» τεχνικές σε περίπτωση που το όργανο έπρεπε να υπερασπιστεί την ζωή του σε μια ανάλογη συμπλοκή.
Συμπερασματικά, λοιπόν, βλέπουμε ότι το Combatives δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε αρχικά για χρήση σε αστικό περιβάλλον.
Εφαρμογή σε εμπόλεμο περιβάλλον
Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος είδε την εισαγωγή τελείως καινούριας φιλοσοφίας και προσέγγισης στον πόλεμο. Ενώ στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο χαρακτηριστικό ήταν τα περίτεχνα χαρακώματα, όπου θυσιάστηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ζωές κάνοντας ένα βήμα μπρός και ένα πίσω επί μήνες, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος είδε το Μπλίτσκριγκ (Blitzkrieg), τον «Αστραπιαίο Πόλεμο». Ο νέος τρόπος με μαζικές και ταχύτατες επιθέσεις δημιούργησε την ανάγκη και νέου τρόπου αντιμετώπισης τους. Ξαφνικά, οι στρατοί που είχαν παγιωθεί στην παλιά στατική μέθοδο του πολέμου, βρίσκονταν πλευροκοπημένοι ή και περικυκλωμένοι. Ο κίνδυνος αυτός δημιούργησε περισσότερο από ποτέ την ανάγκη να περισυλλέγουν πληροφορίες, να δημιουργηθούν και να εκπαιδευτούν νέες «Ειδικές» μονάδες με νέο τρόπο λειτουργίας δράσης, ώστε να μπορούν να παρενοχλούν και να «κόβουν» την φόρα της νέας επιθετικής πολεμικής φιλοσοφίας Μπλίτσκριγκ (Blitzkrieg).
Οι βρετανοί δημιούργησαν την «Υπηρεσία Μυστικών Πληροφοριών» (S.I.S. – Secret Intelligence Service) και το «Γραφείο Ειδικών Επιχειρήσεων» (S.O.E. – Special Operations Executive, αργότερα M.I.6) οι Αμερικανοί από το «Γραφείο Μυστικών Πληροφοριών» (O.C.I. – Office of Clandestine Intelligence) δημιούργησαν το νεοσύστατο «Γραφείο Στρατηγικών Υπηρεσιών» (O.S.S. – Office of Strategic Services, σήμερα C.I.A.). Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκαν και στις δύο χώρες άλλες παρόμοιες υπηρεσίες σε άλλους κλάδους των ενόπλων δυνάμεων (που συχνά «μπλέκονταν» η κάθε μία σε επιχειρήσεις των άλλων και μόνιμα βρίσκονταν σε αντιπαράθεση μεταξύ τους για κονδύλια). Και μαζί με αυτά, οι διάφοροι κλάδοι του στρατού και του ναυτικού άρχισαν να δημιουργούν ειδικές μονάδες από επίλεκτους στρατιώτες που σκοπός τους ήταν οι ειδικές αποστολές.
Όμως ένα ήταν φανερό, ότι η εκπαίδευση αυτών των ανθρώπων έπρεπε να γίνει σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα μιας και ο πόλεμος είχε ήδη ξεσπάσει για τους βρετανούς και ήταν θέμα χρόνου για τους αμερικανούς.
Εδώ λοιπόν άνοιξε η ευκαιρία για τους Φέρμπερν και Σάικς στην Βρετανία και τους Άπελγκεϊτ και Άντεργουντ στη Βόρεια Αμερική.
Ξεκινώντας από την Βρετανία το ζευγάρι Φέρμπερν και Σάικς προσεγγίστηκαν από μια «σκιώδη» υπηρεσία, την ονομαζόμενη Section “D”, να εκπαιδεύσουν άνδρες και γυναίκες σε όλη την Βρετανία. Ταυτόχρονα δόθηκε στον Απελγκεϊτ (Applegate) η εντολή από τον Μπιλ Ντονοβαν (Bill Donovan) να μάθει ότι μπορούσε για τον «βρώμικο» πόλεμο (αυτό το ξεκίνησε ερχόμενος πρώτα σε επαφή με τους Φέρμπερν(Fairbairn) και Σάικς (Sykes) και πιθανά τον Bill Pilkington (Μπιλ Πιλκινγκτον) μαθητεύοντας μαζί τους πριν μπει η Αμερική στον πόλεμο). Ο μόνος εκ των τεσσάρων ο οποίος ήταν εκτός αυτής της τριάδας, αλλά ο πρώτος να ξεκινήσει να εκπαιδεύει Αμερικανούς και Καναδούς, μπαινοβγαίνοντας από το Πεντάγωνο και σωρεία μυστικών εγκαταστάσεων εκπαίδευσης στη βόρεια Αμερική, ήταν ο Άντεργουντ.
Το κοινό όλων αυτών των ανθρώπων, ήταν ότι αναγνώρισαν αμέσως την επιτακτική ανάγκη ενός συστήματος άοπλης και ένοπλης μάχης σώμα-με-σώμα το οποίο θα ήταν Απλό, Άμεσο και Αποτελεσματικό. Το σύστημα έπρεπε να ταιριάζει με την ιδιοσυγκρασία του δυτικού τρόπου σκέψης και έπρεπε να προωθείται ως δυτικό.
Αυτό που μπορεί να χαρακτηρίσει το σύστημα του Combatives περισσότερο δυτικό, όπως διδασκόταν από τους Φέρμπερν και Σάικς κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι η μεθοδολογία μεταφοράς των γνώσεων. Η ανατολική μεθοδολογία επικεντρώνεται στην φιλοσοφική πλευρά (από πνευματικής άποψης) και στο μεγάλο βάθος χρόνου για την εκμάθηση μιας «κλασσικής πολεμικής τέχνης». Αντίστοιχα, η δυτική μέθοδος κατάρτισης δεν έδινε καμία βάση στην πνευματική-φιλοσοφική πτυχή (είχε σαν μοναδικό στόχο την επιβίωση). Επιπλέον, ο χρόνος εκμάθησης ήταν ελάχιστος αφού κατά τη διάρκεια του πολέμου η ανάγκη ικανών μαχητών ήταν επιτακτική.
Αυτές οι ουσιώδεις διαφορές έγιναν πολύ προφανείς κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου δαπανιόταν εξαιρετικά λίγος χρόνος σε ανθρώπους των Ειδικών Δυνάμεων και των Μυστικών Υπηρεσιών να γίνουν αποτελεσματικοί μαχητές. Ο πόλεμος επίσης έδωσε έναυσμα σε μια τεράστια ανάπτυξη και εξάπλωση του «Συστήματος Φέρμπερν» (Fairbairn System/αργότερα Combatives) ως σύστημα μέσα στις στρατιωτικές ειδικές δυνάμεις και τις μυστικές υπηρεσίες. Αυτό συνέβη λόγω της συνεχόμενης εισροής πληροφοριών προς την S.O.E. για το είδος και την αποτελεσματικότητα των τεχνικών από τα διάφορα πεδία της μάχης των συμμάχων ανά τον κόσμο. Πολλές δυτικές πολεμικές δεξιότητες προστέθηκαν στην βασική τεχνοτροπία του Αμερικανικού Combatives από τον Ρεξ Απλγκέιτ (Rex Applegate), μαθητή των Φέρμπερν (Fairbairn) και Σάικς (Sykes).
Σύγχρονη Αστική / Πολεμική εφαρμογή του Combatives
Όσο περίεργο και να ακούγεται, σε αντίθεση με κάποια ασιατικά συστήματα που υπήρξαν κάποτε πολεμικά και όχι αθλητικά όπως είναι σήμερα, το Combatives δεν έχει αλλάξει καθόλου. Παρέμεινε ένα σύστημα πιστό στις αρχές που στηρίχθηκε και την φιλοσοφία που ασπάστηκε.
Ποτέ δεν έγινε «Αθλητικό», διότι αυτό θα έκρουε και το τέλος του ως σύστημα άοπλης και ένοπλης μάχης σώμα-με-σώμα κυρίως για επαγγελματίες αλλά και για πολίτες που αντιμετωπίζουν θανατηφόρες απειλές και κινδύνους.
Ένας από τους λόγους για αυτό είναι ότι μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν υπήρχε πλέον ανάγκη να ασκείται σε ευρεία κλίμακα και, οι στρατιώτες που το είχαν μάθει και χρησιμοποιήσει ήρθαν πια σπίτι τους, όπου όλοι πλέον προσπαθούσαν να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους. Οι μόνοι που κράτησαν ζωντανές τις αρχές και φιλοσοφία ήταν η αστυνομία (Βρετανική αλλά κυρίως η Βόρεια Αμερικανική που την θέσπισε αμέσως μετά τον πόλεμο), οι στρατοί και οι μυστικές υπηρεσίες για τους οποίους έχει δημιουργηθεί. Ένας αριθμός από τούς αποστράτους εντάχθηκαν στα σώματα της αστυνομίας όπου κλήθηκαν να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις και ικανότητές τους σε όσα είχαν μάθει σε αστική εφαρμογή, καμιά φορά σε κακοποιούς που ήταν γνώστες του συστήματος έχοντας εκπαιδευτεί και αυτοί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μάλιστα είναι γνωστό ότι ο Φέρμπερν (Fairbairn), ο Απελγκεϊτ (Applegate) και ο Άντεργουντ (Underwood) έμειναν ενεργοί σε αυτόν το τομέα για αρκετά χρόνια θεμελιώνοντας γερά την Μεθοδολογία διδασκαλίας και εφαρμογής σε όλη τη Βρετανία και Βόρεια Αμερική.
Ακόμη και σήμερα βλέπουμε τις επιρροές του πρωταρχικού αστικού Defendu (σήμερα Combatives) να εφαρμόζεται στην προσέγγιση στη βία και στην εκπαίδευσή τους σε καλά εκπαιδευμένα Αστυνομικά σώματα ανά τον κόσμο. Ο λόγος για αυτό είναι ότι η έμφαση σε σοβαρές αστυνομίες δίνετε ΠΡΩΤΑ σε άοπλους τρόπους ελέγχου σώμα-με-σώμα και μετά στα όπλα και όχι το ανάποδο.
Οι επιρροές του καθαρά Στρατιωτικού Combatives ισχύουν πολλαπλάσια επίσης σε πολλούς στρατούς ανά τον κόσμο. Λόγω του περιορισμού χρόνου εκπαίδευσης που διαθέτουν για κάθε τομέα υποχρεωτικής μάθησης, ακόμη και σήμερα, η έμφαση σε σοβαρούς στρατούς δίνετε ΠΡΩΤΑ στα όπλα και αν το θεωρούν σημαντικό κιόλας, τελευταία στην άοπλη μάχη σώμα-με-σώμα και όχι το ανάποδο.
Για να καλυφθεί επαρκώς αυτό, απαιτούνται πολλές ώρες εξάσκησης στη κάθε δεξιότητα που έχει ανάγκη ο στρατιώτης και, καλοί στρατοί γνωρίζουν ότι ένας καλά εκπαιδευμένος στρατιώτης είναι απείρως πιο αποτελεσματικός από έναν ο οποίος δεν είναι. Οι επαγγελματικοί στρατοί παίρνουν πολύ στα σοβαρά το θέμα της άρτιας εκπαίδευσης, ειδικά όταν ο στρατιώτης πρόκειται να υπηρετήσει για μερικά χρόνια (μέσω όρος χρόνος υπηρεσίας για αυτούς είναι 5 χρόνια ενώ κάποιοι επιλέγουν να γίνουν μόνιμοι).
Σε τέτοιες περιπτώσεις το προγράμματα άοπλης μάχης μπορεί φαινομενικά να είναι πιο σύνθετα και εκτεταμένα, αλλά η έμφαση θα δίνετε πάντα στην απλή, άμεση και αποτελεσματική εφαρμογή της όποιας οπλισμένης Τακτικής ή Τεχνικής (Ο στρατός των Η.Π.Α. έχει και αθλητικό πρωτάθλημα το οποίο όμως εφαρμόστηκε για να ενθαρρύνει την επιθετικότητα του στρατιωτικού σε συνδυασμό με τα όπλα του).
Η ιστορία του Combatives αναδεικνύει ξεκάθαρα ότι αρχικός του προορισμός ήταν η αστική χρήση. Στην πορεία του εμπλουτίστηκε με βαρύτερες τεχνικές για στρατιωτικές εφαρμογές. Εφαρμόστηκε με εξαιρετική επιτυχία για δεκαετίες τόσο σε αστικό περιβάλλον όσο και σε πολεμικό. Το Combatives, λοιπόν, αποδεικνύεται το καταλληλότερο σύστημα για πολίτες, αστυνομικούς και στρατιωτικούς, άνδρες και γυναίκες.