Στα 9 μου χρόνια καθώς απολάμβανα τις καλοκαιρινές μου διακοπές, πλατσουρίζοντας στα νερά του Σαρωνικού είδα κάτι που έμελε να αλλάξει την ζωή μου. Ένας άντρας γύρω στα 20 πάλευε φιλικά με τους έξι φίλους του πάνω σε μία τσιμεντένια εξέδρα…
Σύντομα έστεκε μοναχός του πάνω στην πλατφόρμα και όλοι οι υπόλοιποι μέσα στο νερό νικημένοι τον χειροκροτούσαν αστειευόμενοι στολίζοντας τον με διαφορά φιλικά κοσμητικά επίθετα. Έτσι λοιπόν ξετρελαμένος και επηρεασμένος από αυτό που είδα, ρώτησα και έμαθα. Επρόκειτο για κάποιον πολύ καλό αθλητή του judo, o οποίος μάλιστα εκείνη την εποχή ήταν και ενεργό μέλος της εθνικής μας ομάδας.
Τον ίδιο χειμώνα γράφτηκα στον σύλλογο της περιοχής μου. Δεν ήθελα οποιοδήποτε μαχητικό άθλημα, ήθελα να μάθω judo. Σύντομα ξεχώρισα από τα υπόλοιπα παιδιά της σειράς μου. Επιμονή, αγάπη και συνέπεια στην προπόνηση σε πηγαίνουν μπροστά και σε κάνουν καλύτερο από κάποιον που είναι φυσικά πιο δυνατός, πιο γρήγορος, πιο έξυπνος, αλλά είναι τεμπέλης και φυγόπονος. Στα 14 μου κατάφερα να βγω δεύτερος σε ένα διεθνές τουρνουά (Ελλάδας – Ρωσίας – Αλβανίας – Κύπρου) με μόνο 4 ώρες προπόνηση την εβδομάδα. Σύντομα άρχισα να ανεβάζω ώρες προπόνησης μιας και άτυπα είχα την δυνατότητα να κάνω προπονήσεις στον πανελλήνιο γυμναστικό σύλλογο καθώς και σε έναν σύλλογο στον Άγιο Ελευθέριο Αττικής.
Η βαθύτερη ανάλυση του ιστορικού μου δεν έχει ιδιαίτερο νόημα. Η ουσία είναι ότι έφτασα να είμαι ένας πολύ καλός αθλητής judo, αρκετά σκληρός και δυνατός για το σωματικό μου βάρος. Ένας αθλητής στην εφηβεία του, ανταγωνιστικός από την φύση του, εγωιστής, νευρικός και ιδιαίτερα μικρόσωμος σε σχέση με τα παιδιά της αντίστοιχης ηλικίας. Όλα αυτά δημιούργησαν ένα κράμα πολύ ιδιαίτερο, ένα κράμα που είχε μαγνητικές ιδιότητες και τραβούσε μπελάδες.
Η επαφή με την πραγματικότητα
Έτσι λοιπόν σαν έφηβος, θερμοκέφαλος, με αρκετή εμπιστοσύνη στον εαυτό του σε «κατάσταση ηρεμίας», αρκετά μικροκαμωμένος ώστε να δίνω στόχο σε πιο μεγαλόσωμα παιδιά που δεν με γνώριζαν, βρέθηκα να μπλέκω σε καυγάδες αρκετά συχνά. Ο χαρακτήρας μου ιδιαίτερος δεν μου επέτρεπε να κάνω πίσω. Έκανα μπροστά γιατί για εμένα ο πληγωμένος εγωισμός, πονούσε περισσότερο από μία σπασμένη μύτη. Έκανα μπροστά και η «κατάσταση ηρεμίας» μετατρεπόταν σε μια «κατάσταση αβεβαιότητας» και πανικού. Μερικά δευτερόλεπτα έντασης ήταν αρκετά για εμένα τον «τρομερό και φοβερό judoka» των 50 κιλών να χάσει την εμπιστοσύνη στον εαυτό του και να νιώθει αμφιβολία για τις ικανότητες του.
Το mentality του αθλητή δεν βοηθούσε σε αυτό καθόλου και ο δάσκαλός μου που τόσο εκτιμώ ποτέ δεν μου φούσκωσε το κεφάλι με αβάσιμες βλακείες, ώστε να αποκτήσω έστω μια πλασματική εμπιστοσύνη στον εαυτό μου. Για αυτόν το judo ήταν ένα άθλημα και σε ερωτήσεις που κατά καιρούς ακούγονταν από μαθητές και είχαν να κάνουν με την περιβόητη αυτοάμυνα, πάντα μας υπενθύμιζε ότι πρόκειται για άθλημα και ότι ο σκοπός του δεν είναι να μας διδάξει να κυλιόμαστε στα πεζοδρόμια.
Το αποτέλεσμα σε όλες στις συμπλοκές που είχα την ατυχία να λάβω μέρος ήταν πάντα το ίδιο, με τον εγκέφαλο να παγώνει από την αβεβαιότητα και την έλλειψη εμπιστοσύνης στις ικανότητες μου, έθεσα τον εαυτό μου σε κίνδυνο αρκετές φορές. Βρέθηκα εκτεθειμένος σε χτυπήματα που θα μπορούσα να αποφύγω, βρέθηκα στο έδαφος σε κατάσταση υπεροχής σε σχέση με τον αντίπαλο μου αλλά δέχτηκα πισώπλατα χτυπήματα από τρίτους, βγήκα knock out από τυφλό χτύπημα όταν με λήστεψαν στην ηλικία των 17 και ξύπνησα σε ένα παγκάκι από τον πόνο των λακτισμάτων στην κοιλιακή μου χώρα και αν απέφυγα τα χειρότερα είναι για τον λόγο ότι στάθηκα τυχερός, καθώς και το ότι ήμουν ένας καλός αθλητής σε ένα άθλημα το οποίο αν χρησιμοποιηθεί ορθά στον δρόμο είναι τρομερά αποτελεσματικό.
Αναζήτηση της ρίζας του προβλήματος
Καθώς μεγάλωνα και ηρεμούσα είχα αρκετό χρόνο να σκεφτώ το τι έφταιγε. Κάθε φορά που «έμπλεκα» και περνούσα από την θεωρία στην πράξη τα πράγματα άλλαζαν, το μυαλό μου έκανε τα γόνατα μου να λυγίζουν και ο μόνος τρόπος πού έκανε αυτήν την αίσθηση να φύγει ήταν η εμπλοκή, ώστε να περάσω από το mode της λογικής σκέψης στο mode αυτοσυντήρησης και εκεί να κάνω πραγματικά ζημιά λόγω του παλαιστικού μου background.
Μήπως ήμουν δειλός;
Μήπως δεν ήμουν αρκετά ικανός;
Μήπως τελικά το judo είναι απλά ένα άθλημα;
Στην πρώτη ερώτηση δεν θα απαντήσω γιατί είναι κάτι που δεν μπορώ να δώσω εγώ την απάντηση. Στην δεύτερη θα πω ότι αυτός είναι και ο λόγος που στην εισαγωγή του άρθρου επιμένω να πω κάποια πράγματα για το ιστορικό μου στο judo. Για να περάσει στον αναγνώστη καλά, ότι ο «αρθρογράφος» δεν είναι κάποιος εντελώς τυχαίος που απλά είχε την ευτυχία να προπονηθεί 1-2 χρόνια σε αυτό το υπέροχο άθλημα και βγήκε να πει «να εγώ ξέρω judo και παρατήρησα ότι τελικά κάτι λείπει.» Στην τρίτη ερώτηση θα πω ναι. Το judo είναι απλά ένα άθλημα και ειδικά στην πρόσφατη μορφή του. Είναι ένα άθλημα υπέροχο που στρώνει χαρακτήρα, ένα άθλημα τρομερό που αποτελεί την βάση στις περισσότερες πετυχημένες μορφές μάχης σώμα με σώμα, ένα άθλημα που αγαπάω πολύ αλλά μέχρι εκεί.
Σπατάλησα μπόλικο καιρό ψάχνοντας τι ήταν αυτό που έφταιγε. Τι με έκανε να χάνω την ψυχραιμία μου και να μην αντιδρώ σωστά. Το να βρεθείς νικητής σε μία αναμέτρηση δεν είναι αρκετό. Όχι αν κάτσεις και σκεφτείς τι θα μπορούσε να είχε συμβεί. Αν κάποιος κάτσει και το δουλέψει στο μυαλό του λίγο παραπάνω θα δει ότι αυτόματα είναι πολύ τυχερός που περπατάει ή που δεν είναι στην φυλακή. Καθίστε και αναλύστε τυχόν καυγάδες που πήρατε μέρος και θα δείτε ότι τελικά δεν τα πήγατε και τόσο καλά μιας και θα καταλήξετε σε συμπεράσματα όπως τα παρακάτω ή άλλα ακόμα χειρότερα.
- δέχτηκα το πρώτο χτύπημα που θα μπορούσε να με «κοιμίσει» αλλά ήμουν τυχερός και άντεξα
- δεν κοίταξα ποτέ τα χέρια του αντιπάλου μου για τυχόν όπλα
- δεν έλεγξα τον περιβάλλοντα χώρο για τυχόν τρίτους, που καραδοκούν και είναι έτοιμοι να μου ριχτούν πισώπλατα
- και το πιο βασικό, αν είχα την δυνατότητα να λειτουργήσω με αυτοσυγκράτηση, καθαρό μυαλό και κατ’ επέκταση λογική σκέψη, πιθανόν να απέτρεπα την συμπλοκή και να μην έθετα τον εαυτό μου και άλλους σε κίνδυνο.
Συμπέρασμα και επίλυση του προβλήματος
Το συμπέρασμα που κατέληξα κάνοντας ανάλυση των εμπειριών μου ήταν ότι σαν αθλητής μου έλειπε η ψυχική δύναμη – ισορροπία όταν βρισκόμουν έξω από το τατάμι. Με λίγα λόγια η απουσία του σωστού mentaty με έκανε να συμπεριφέρομαι ανορθόδοξα και λανθασμένα. Και το mentality είναι αυτό που βρήκα στα Combatives. Tο combatives όντας πολεμική τέχνη και όχι άθλημα πέρα από τα όπλα που σου δίνει μέσα από την σωματική εκπαίδευση, εστιάζει την προσοχή του σε αυτό το τόσο παραμελημένο από τα μαχητικά αθλήματα κομμάτι. Την αντίδραση κάτω από πίεση. Και το κάνει πολύ πετυχημένα. Το κάνει φυσικά μέσα από την επανάληψη και την τριβή με τον αντίπαλο. Σου δίνει εμπιστοσύνη στον εαυτό σου και γνώση για το ποιος είσαι και για το τι μπορείς να κάνεις. Και η γνώση αυτή δεν είναι πλασματική. Δεν παρουσιάζεται σαν μία ουτοπική κατάσταση οπού άνθρωποι αποφεύγουν πισώπλατες μαχαιριές, αφοπλίζουν επιτιθέμενους από τα τρία μέτρα απόσταση ή τα βάζουν με 5 και βγαίνουν νικητές. Το combatives πραγματεύεται την καθαρή ωμή αλήθεια της συμπλοκής σώμα με σώμα αλλά κυρίως την αποφυγή αυτής αν είναι δυνατόν. Σε οπλίζει ψυχικά να είσαι όσο το δυνατόν πιο ψύχραιμος και νηφάλιος σε περίπτωση που βρεθείς στριμωγμένος από ανθρώπους που απειλούν την σωματική σου ακεραιότητα. Αποτελεί από την φύση του έναν καλά δομημένο εξομοιωτή δρόμου όπου όλα παίζουν και δεν κλίνει σε καλούπια καταστάσεις. Ο αστάθμητος παράγοντας είναι εκεί και ανασαίνει στον σβέρκο του εκπαιδευόμενου. Αυστηρά δομημένα σενάρια του τύπου « αν μου κάνει αυτό θα κάνω αυτό» δεν έχουν θέση στην εκπαίδευση και την φιλοσοφία του. Το φαινόμενο της πεταλούδας είναι υπαρκτό και όλα μπορούν να συμβούν.
Κλείνοντας θα πω ότι κάνοντας combatives κάθε αμφιβολία χάνετε. Δεν υπάρχουν τεχνικές που να αφήνουν περιθώρια αμφισβήτησης. Η τεχνική είναι εκεί, απλή και δουλεύει γιατί το βλέπεις εσύ ο ίδιος με τα μάτια σου, το νιώθεις με κάθε ίνα του κορμιού σου και το αντιλαμβάνεσαι όλο και περισσότερο καθώς βλέπεις τον εαυτό σου να δυναμώνει και να εξελίσσεται. Το μυαλό παίρνει στροφές πιο γρήγορα και η εγρήγορση σε ακολουθεί ακόμα και στην τουαλέτα του σπιτιού σου. Δεν θα πω ότι είναι τέλειο. Δεν έχω μέτρο σύγκρισης γιατί απλά στα 32 μου δεν έχω έλθει σε επαφή με κάποιο αντίστοιχο σύστημα μάχης, τόσο απλό και αποτελεσματικό. Αν θα μπορούσε να συγκριθεί με κάτι θα ήταν ίσως με ένα σύστημα σαν το Krav Maga, αλλά αν κάποιος παρακολουθήσει και τα δύο γρήγορα θα καταλάβει ότι δεν έχουν σχέση παρά μόνο στον τρόπο πλασαρίσματος (αυτόν της καθαρής πολεμικής τέχνης), με το combatives να κερδίζει στα δικά μου μάτια ως ανώτερο σε όλους τους τομείς.
Αυτή είναι η εικόνα που σχημάτισα για τα combatives τους λίγους μήνες που βρίσκομαι σε αυτήν την ομάδα ανθρώπων και είμαι πλέον σίγουρος ότι σύντομα ο κόσμος θα το γνωρίσει και θα το αγαπήσει όπως του αξίζει.
“You can’t hide the truth forever.”